آرایه واج آرایی

67,218

واج آرایی یا نغمه حروف چیست

واج آرایی : آرایه نغمۀ حروف یا آرایه واج آرایی، بدین گونه است که شاعر یا نویسنده، سخن خود را به گونه­ ای بیان کند که در سخن او، یک «حرف» یا بیشتر، بیش از سایر حروف تکرار شود و برجستگی بیشتری داشته باشد، به گونه ­ای که نوعی نغمه و موسیقی در سخن ایجاد کند. این تکرار حرف، ممکن است در یک عبارت، یک مصراع یا یک بیت یا بیش از یک بیت باشد.

این نوع هماهنگی و تکرار یک حرف واحد در یک مصراع یا یک بیت، مورد توجه شاعران بزرگ ایران بوده و نمونه­ های فراوانی در شعر شاعران ایران دارد، اما در کتاب­های مربوط به صنایع و فنون ادبی عربی و فارسی، اشاره­ای به آن نشده است و هنوز هم معادل مناسب و جاافتاده­ ای در زبان فارسی ندارد.

آرایه واج آرایی در سال­ های اخیر با نام­های: «هماهنگی حروف»، «واج ­آرایی»، «توزیع حرفی» و جز آن، مورد اشاره قرار گرفته است.

***

برای دیدن سایر آرایه های ادبی میتوانید از صفحه آرایه ها و صنایع ادبی بازدید کنید.

طرح تضمینی کنکور

***

مثال برای واج آرایی | زیباترین واج آرایی ها

در بیت­های زیر، آرایه واج آرایی در حرف «آ» می­ باشد:

ملکا مها نگارا صنما بتا بهارا                  متحیرم ندانم که تو خود چه نام داری (سعدی)

 

ارایه ادبی یار مرا غار مرا عشق جگرخوار مرا واج آرایی میباشد:

یار مرا غار مرا عشق جگرخوار مرا          یار تویی غار تویی خواجه نگه دار مرا (مولوی)

***

در بیت زیر، واج آرایی در حرف «س» می­ باشد:

رشتۀ تسبیح اگر بگسست معذورم بدار                دستم اندر دامن ساقی سیمین ساق بود (حافظ)

***

در بیت­های زیر، واج آرایی در حرف «ش» می­ باشد:

شبست و شاهد و شمع و شراب و شیرینی      غنیمت است چنین شب که دوستان بینی (سعدی)

***

در بیت­های زیر، در حرف «خ» واج آرایی وجود دارد:

لبخند تو خلاصۀ خوبی هاست                  لَختی بخند، خندۀ گل زیباست (قیصر امین پور)

خیزید و خز آرید که هنگام خزان است        باد خنک از جانب خوارزم وزان است (منوچهری)

 

***

اگر سوال و یا نظری درباره‌ی ارایه واج آرایی دارید، لطفا در بخش نظرات مطرح کنید تا پاسخگوی شما باشیم.

23 نظرات
  1. یاسر می گوید

    عالی بود

  2. سارا می گوید

    سلام. واج آرایی را خوب توضیح دادید و مثالهاش هم قشنگ بود. از این مثالها بیشتر بنویسید. خسته نباشد و ممنون از ادب آباد

    1. yaghoot می گوید

      سلام همراه گرامی، ممنون از توجه و نظر شما، حتما مثال های بیشتری قرار میدهیم.

  3. امین می گوید

    خیلی خوب و کامل

    1. ادب آباد می گوید

      سپااس دوست عزیز

  4. مهسا می گوید

    سلام خیلی خوب و عالی واج آرایی را توضیح دادید و مثال هایی که برای واج آرایی آوردید عاالی بودن تشکر

    1. ادب آباد می گوید

      درود دوست عزیز سپاس از شما

  5. سعید می گوید

    واج آرایی خیلی خوووب توضیح دادید خسته نباشید

    1. ادب آباد می گوید

      سلام تشکر از شما

  6. سامان می گوید

    دروووود،
    خیلی ساده و روان بود. ممنون از ادب اباد.🎉🎉

  7. شیرازی می گوید

    سلام و سپاس از شما. خیلی خوب بود.🌼🌼

  8. شاهرودی می گوید

    عالییییییییی. ممنون از ادب اباد🍉

  9. Baran می گوید

    شعر حافظ اشتباه نوشته شده
    رشته ی تسبیح اگر بگستت معذورم بدار دستم اندر ساعد ساقی سیمین ساق بود

  10. امیر حسین می گوید

    من تاحالا داخل هیچ وبلاگی نظر ننوشتم ولی این خیلی عالی بود ممنون

  11. بدون نام می گوید

    خیلی خوب بود

  12. محمد صادق می گوید

    سلام . خیلی خوب بود . و حالا یک شعر واج آرایی هم هدیه من به سایت شما و مخاطبان:

    درد دندان دارم و دردم نمی داند کسی

    داور دانا بداند درد دندان مرا

  13. بنده خدا می گوید

    شعر آخر چه قشنگه!

    1. Drabdollahi می گوید

      آفرین بر نظر پاک و خطاپوشت باد

  14. بنده خدا می گوید

    به به

  15. امیر محمد می گوید

    اینم ی مثال دیگه

    ریاست ب دست کسانی خطاست. که از دستانشان دست ها بر خداست

    1. Drabdollahi می گوید

      درود و سپاس
      عالی بود.

  16. N می گوید

    یه مثال برای واج آرایی:
    آن شاه شجاع گر بکشد تیر و کمانش
    با هر کشش ششصدو شصت کشته بر اید

  17. Nima می گوید

    از حرف ن هم مثال بگید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.