خیام نیشابوری
خیام:
حکیم عمر خیام نیشابوری، رباعی سرای بزرگ پارسی در قرن پنجم هجری است. وی فیلسوف، ریاضیدان و ستاره شناس بود. در میان شاعران پارسی گوی، هیچ کس شهرت جهانگیرِ خیام را ندارد. شگفت آن است که تعداد رباعیات اصیل منسوب به او را تا ۶۶ رباعی نوشته اند، هرچند صدها رباعی را در کتابها به او نسبت داده اند که سرودۀ دیگران است. پایۀ اصلی اندیشه های خیامی، تأمل در راز هستی و نیستی و سرنوشت انسان است.
با همه جاذبه و لطفی که رباعیات خیام دارد، بی شک شهرت جهانی او مرهون ترجمۀ منظوم آزاد و هنرمندانه ای است که «اِدوارد فیتز جِرالد» شاعر انگلیسی از رباعیات خیام کرده است که در سال ۱۸۵۹ میلادی به چاپ رسید و باعث شهرت «فیتز جرالد» در ادبیات جهان نیز شد و از روی آن، ترجمه هایی به بیشتر زبانهای دیگر صورت گرفت.
رباعیات خیام:
گر می نخوری طعنه مزن مستان را بنیاد مکن تو حیله و دستان را
تو غره بدان مشو که مِی می نخوری صد لقمه خوری که می غلام است آن را
***
این کوزه چو من عاشق زاری بوده‌ست در بند سر زلف نگاری بوده‌ست
این دسته که بر گردن او می‌بینی دستیست که برگردن یاری بوده‌ست
***
می خوردن و شاد بودن آیین منست فارغ بودن ز کفر و دین، دین منست
گفتم به عروس دهر کابین تو چیست گفتا دل خرم تو کابین منست
***
نیکی و بدی که در نهاد بشر است شادی و غمی که در قضا و قدر است
با چرخ مکن حواله کاندر ره عقل چرخ از تو هزار بار بیچاره‌تر است
***
در دایره‌ای که آمد و رفتن ماست او را نه بدایت نه نهایت پیداست
کس می نزند دمی در این معنی راست کاین آمدن از کجا و رفتن بکجاست
***
هر سبزه که برکنار جویی رُسته است گویی ز لب فرشته‌خویی رُسته است
پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی کان سبزه ز خاک لاله‌رویی رُسته است
***
مطلب خیلی خوبی بود به خوبی زندگی نامه خیام را توضیح دادید
تشکر از سایت ادبی ادب آباد
سلام ممنون از نگاهتون